Czy potrzebny nam jest samorząd terytorialny?
/ Klub Myśli Obywatelskiej

Goście
Jacek Bendykowski | prawnik, działacz społeczny, prezes Fundacji Gdańskiej, sprawował mandat radnego Gdańska, przez 13 lat był radnym Sejmiku Województwa Pomorskiego
Monika Chabior | zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania, socjolożka, menadżerka z dużym doświadczeniem działalności w organizacjach pozarządowych
dr Radomir Matczak | ekspert ds. zrównoważonego rozwoju, od 25 lat związany z administracją publiczną, głównie samorządową, specjalizuje się m.in. w zagadnieniach polityki regionalnej i rozwoju lokalnego, doradca Związku Miast Polskich
moderator | prof. dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński, socjolog, antropolog, historyk, Uniwersytet Gdański, Klub Myśli Obywatelskiej im. Tadeusza Mazowieckiego

Reforma samorządowa z 1990 roku, na mocy której powstały samorządowe gminy, uznawana jest za jeden z filarów III RP. Wielu wymienia ją wśród najbardziej udanych reform ostatniego 35-lecia.
Celami reformy samorządowej było utworzenie sprawnej, kompetentnej i oszczędnej w działaniu administracji publicznej, której część samorządowa przejmie odpowiedzialność za zdecydowaną większość usług publicznych wykonywanych, w całości lub częściowo, bezpłatnie. Wprowadzono trójstopniowy podział na gminy, powiaty i województwa. Każda z tych jednostek posiada inną strukturę i odmienne kompetencje. Ważne jest to, że system samorządów w Polsce nie ma charakteru hierarchicznego. A więc zakres działania samorządu wojewódzkiego nie narusza kompetencji samorządu powiatowego czy gminnego. Samorząd nie jest zależny od jednostek rządowej administracji, posiada osobowość prawną, prawo do dysponowania własnym majątkiem, tylko w ograniczonym zakresie podlega kontroli ze strony władzy centralnej. Co najważniejsze, aby samorząd zaistniał, w pełnym tego słowa znaczeniu, społeczność lokalna musi móc, a także umieć i chcieć kierować własnymi sprawami. Niestety, przez ostatnie osiem lat postępowała recentralizacja polegająca na zabieraniu samorządom zadań i kompetencji oraz ograniczaniu ich finasowania.

Dzisiaj, po 30 latach, gdy wspólnoty lokalne dojrzały, wzmocniły się, wyposażyły w nowe technologie, powinniśmy przyjrzeć się funkcjonowaniu naszego modelu samorządu terytorialnego. Czy zdolność naszych wspólnot do zajmowania się własnymi sprawami wzrosła, czy zmalała? Innymi słowy: czy potrzebny jest nam samorząd lokalny, czy może wystarczy dobry rząd centralny? Na ten, jakże ważny temat w przededniu wyborów samorządowych, chcemy rozmawiać w gronie ekspertów. Na debatę zaprasza prof. dr hab. inż. Janusz Rachoń.