Jeden zapach, dwóch perfumiarzy, dwie kultury i dwie kobiety, w których losach odbiła się historia XX wieku. Jedna z nich, Coco Chanel, odnosi ogromny sukces, natomiast druga, Polina Żemczużyna-Mołotowa, doświadczona pobytem w sowieckim łagrze, umiera w zapomnieniu. W historii perfum objawia się dramatyzm historii. Zapraszamy na spotkanie autorskie z prof. Karlem Schlöglem, autorem książki „Zapach imperiów. Chanel No 5 i Czerwona Moskwa” (tłum. Tomasz Ososiński, słowo/obraz terytoria 2024).

transmisja online | FB ECS, YT ECS, ecs.gda.pl oraz gdansk.pl

W 1913 roku, z okazji trzechsetnej rocznicy rządów Romanowów, dwóch francuskich perfumiarzy pracuje przy stworzeniu nowego zapachu – „ulubionego bukietu” Carycy Katarzyny II.

W czasie rewolucji rosyjskiej jeden z nich, Ernest Beaux, ucieka do Francji, zabierając ze sobą recepturę perfum. Próbuje dostosować ją do nowych warunków. Przygotowuje dziesięć próbek i prezentuje je Coco Chanel, rewolucjonistce kobiecej mody. Ta wybiera próbkę piątą i nazywa zapach Chanel No 5.

Auguste Michel, drugi z perfumiarzy, nie może wyjechać, kontynuuje więc pracę w Rosji.  W 1925 roku na bazie tej samej receptury tworzy Czerwoną Moskwę, która od razu zyskuje ogromną popularność. Dwa lata później do rosyjskiego przemysłu perfumeryjnego wkracza Polina Żemczużyna-Mołotowa, żona Wiaczesława Mołotowa, stalinistka, która rozpoczyna karierę jako sekretarzyni komórki partyjnej w firmie produkującej Czerwoną Moskwę. W 1936 roku zostaje szefową głównego departamentu przemysłu perfumeryjno-kosmetycznego w Rosji.

Gdy Chanel buduje imperium mody pod własnym nazwiskiem, Żemczużyna tworzy państwowy przemysł kosmetyczny. Gdy Chanel utrzymuje kontakty z europejskimi elitami i artystami (oraz z nazistami), Żemczużyna należy do najściślejszych kręgów moskiewskich. Gdy Chanel odnosi gigantyczny sukces, a jej nazwisko staje się synonimem stylu, Żemczużyna zostaje zesłana do obozu pracy i umiera w zapomnieniu.

Karl Schlögel, przedstawiając historię perfum, pisze o historii dwóch odmiennych światów i kultur. Naświetla decydujące momenty XX wieku.

Książka ukazała się nakładem wydawnictwa słowo/obraz terytoria, premiera odbyła się 30 września 2024.

Z  Karlem Schlöglem będzie rozmawiać Grzegorz Jankowicz.
Organizatorami spotkania są: Europejskie Centrum Solidarności oraz wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
Wydarzenie jest organizowane przy wsparciu finansowym Instytutu Goethego.

gość
prof. Karl Schlögel 
| Wykładowca, emerytowany pracownik naukowy Europejskiego Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, historyk Europy Wschodniej, specjalizujący się we współczesnej Rosji, historii stalinizmu, rosyjskiej diaspory i ruchów dysydenckich oraz historii kultury Europy Wschodniej. Studiował filozofię, socjologię, historię Europy Wschodniej i slawistykę na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie (1969–1981). Odbył staże naukowe w Budapeszcie, Oksfordzie, Monachium i Uppsali. Zainspirowany wizytami w Czechosłowacji i Związku Radzieckim, działał w lewicowym ruchu studenckim. W ramach stypendium badawczego Niemieckiej Służby Wymiany Akademickiej (DAAD) studiował na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym im. M. W. Łomonosowa (1982–1983). Po powrocie pracował jako niezależny tłumacz i autor, pisząc także dla wielu niemieckich gazet i czasopism. Bardzo krytycznie odnosił się do rosyjskich aneksji i ataków na terytorium Ukrainy. Potępił także pełnoskalową agresję Rosji na Ukrainę. Jest autorem wielu cieszących się dużym uznaniem monografii i zdobywcą nagrody Targów Książki w Lipsku w dziedzinie literatury faktu (2018). W języku polskim ukazały się m.in. „Środek leży na wschodzie. Europa w stadium przejściowym” (Oficyna Naukowa 2005), „Terror i marzenie. Moskwa 1937” (Wydawnictwo Poznańskie 2012), „W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopolityce” (Wydawnictwo Poznańskie 2009), „Odkrywanie nowoczesnej Europy – próba archeologii” (Słowo/obraz terytoria 2019). Wybrane tytuły dostępne są w bibliotece ECS.

prowadzący
Grzegorz Jankowicz | Filozof literatury, eseista, redaktor, wydawca, krytyk i tłumacz. Dyrektor nowego Instytutu Książki (2024). Były wieloletni redaktor działu kultury „Tygodnika Powszechnego” (do 2024), wiceprezes Fundacji Korporacja Ha!art, redaktor jej dwóch serii wydawniczych: Linia Krytyczna i Proza Obca (2009–2015), współorganizator Festiwalu Conrada (2009–2024), dyrektor wykonawczy Międzynarodowego Festiwalu Historycznego Anamneses (2012–2014), a następnie dyrektor wykonawczy Międzynarodowego Festiwalu Copernicus ((2014–2015). Były juror Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, Nagrody Conrada oraz Europejskiej Nagrody Literackiej. Zajmuje się literaturą XX–wieczną, teoriami krytycznymi, kulturą popularną, współczesną poezją polską i relacjami między literaturą a sztukami wizualnymi. Prowadzi warsztaty czytelnicze z młodzieżą, seniorami oraz osadzonymi. Wspólnie z Anną Kałużą przygotował tomy: „Pracownia Poetycka Silesius. Rok 1: Foks, Sosnowski”  (Wydawnictwo Warstwy 2015) oraz „Pracownia Poetycka Silesius. Rok 2: Matywiecki, Pasewicz, Pietrek” (Wydawnictwo Warstwy 2016). Z Zofią Król zredagował książkę „Wolne słowa. Zestaw do ćwiczeń indywidualnych i zbiorowych” (IKM 2016). Z Alberto Manguelem napisał książkę „Małe języki, wielkie literatury. Small Languages, Big Literature” (IKM 2017). Jest także autorem książek: „Blizny. Eseje” (Ossolineum 2019) oraz „Życie w kuli. Parmigianino, Ashbery i sztuka przemiany” (Wydawnictwo UJ 2020).

/ W dniu spotkania książka będzie dostępna w bibliotece ECS w specjalnej cenie 45 zł, płatność gotówką lub kartą płatniczą

partnerzy

partnerzy