4 czerwca 1989 roku był symbolicznym końcem komunizmu w Polsce. Wprawdzie wojska sowieckie wciąż stacjonowały w naszym kraju, a Polska Zjednoczona Partia Robotnicza nadal stanowiła siłę, z którą trzeba było się liczyć, to czerwcowe wybory na zawsze zmieniły polską rzeczywistość.
Zapraszamy na spacer po wystawie stałej ECS z uczestnikami i świadkami wydarzeń sprzed 35 lat.

/ Wydarzenie jest adresowane do młodzieży i dorosłych
/ Bilet w promocyjnej cenie kosztuje 10 zł
/ Spacer rusza z holu głównego, spotykamy się vis-à-vis kas biletowych (parter)
/ Zwiedzanie trwa ok. 75 minut

Program wydarzenia

w roli przewodnika | Andrzej Celiński

Członek Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, uczestnik obrad Okrągłego Stołu, senator I i II kadencji.
Został wyrzucony ze studiów za udział w protestach studenckich w 1968 roku. Osiem lat później był jednym z sygnatariuszy listu w obronie robotników z Radomia i Ursusa, współorganizował pomoc dla represjonowanych. Współpracownik Komitetu Obrony Robotników, jeden z założycieli Towarzystwa Kursów. Wykładał również w ramach tzw. Uniwersytetu Latającego. W Sierpniu ’80 był współautorem apelu 64 intelektualistów o negocjacje i porozumienie między władzą a strajkującymi. Po strajku kierował gabinetem Lecha Wałęsy. Internowany w stanie wojennym. Po wyjściu na wolność kontynuował współpracę z Lechem Wałęsą i środowiskiem ekspertów Solidarności. Uczestniczył w obradach przy Okrągłym Stole jako członek zespołu ds. reform politycznych.
Był senatorem I i II kadencji (1989–1993) oraz ministrem kultury w rządzie Leszka Millera (2001–2002).

kup bilet

w roli przewodnika | Zbigniew Janas

Działacz opozycji w PRL, w Sierpniu ’80 uczestnik protestów, w wyborach 4 czerwca 1989 zdobył mandat posła.
W ruch opozycyjny zaangażował się pod koniec lat 70., współpracował z Komitetem Samoobrony Społecznej „KOR”. W sierpniu 1980 był jednym ze współzałożycieli Robotniczego Komitetu Solidarności ze Strajkującymi Robotnikami Wybrzeża w Zakładach Przemysłu Ciągnikowego „Ursus”, gdzie pracował. Wszedł w skład delegacji, która ruszyła do Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Od września działał w Solidarności, pełniąc m.in. funkcję przewodniczącego Zarządu Fabrycznego w ZM Ursus. Sygnatariusz oświadczenia polskich, czeskich i słowackich działaczy, wyrażającego wolę walki o prawa człowieka, demokrację i suwerenność swoich krajów. Działacz podziemnej Solidarności Polsko-Czechosłowackiej. W przełomowych wyborach w czerwcu 1989 roku został posłem jako kandydat strony demokratycznej w okręgu Warszawa Ochota.

kup bilet

w roli przewodniczki | Grażyna Staniszewska

Jedyna kobieta w reprezentacji opozycji podczas obrad Okrągłego Stołu, w wyborach 4 czerwca zdobyła mandat posłanki.
Wiecowała już w 1968 roku, kiedy komunistyczna władza zdjęła z afisza „Dziady” w reż. Kazimierza Dejmka w Teatrze Narodowym w Warszawie. Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim, po czym wróciła do rodzinnej Bielsko-Białej. Była m.in. nauczycielką języka polskiego i kierowniczką domu kultury. Zaraz po Sierpniu ’80 zaczęła organizować lokalne struktury Solidarności bielskich pracowników kultury. W stanie wojennym internowana. Współpracowała z prasą podziemną, organizowała druk i sieć kolportażu. Podczas obrad Okrągłego Stołu była jedyną kobietą w reprezentacji opozycji.
W wyborcach czerwcowych 1989 startowała jako kandydatka Drużyny Lecha z okręgu wyborczego w Bielsko-Białej. Zasiadała w Sejmie również w trzech kolejnych kadencjach.

kup bilet

w roli przewodnika | Jerzy Kośnik

Fotoreporter i artysta fotografik, społeczny fotograf pierwszej Solidarności, autor ikonicznych zdjęć.
Fotografią zajmował się już jako nastolatek, w 1968 robił zdjęcia podczas strajków studenckich. W latach 70. zaczął działalność profesjonalną. Pracował dla magazynu „Film” i paryskiej agencji Gamma Press Image, wielokrotny akredytowany fotoreporter Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes. Portretował aktorów. W 1981 zasłynął zdjęciem Jacka Nicholsona ze znaczkiem Solidarności wpiętym w klapę marynarki, które w stanie wojennym było ikoną buntu ulicy i stało kością w gardle władzy.
Był społecznym fotografem Zarządu Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”, dokumentował najważniejsze wydarzenia życia związkowego.
Na pozowanie ze znaczkiem Solidarności ponownie namówił gwiazdy festiwalu w Cannes (m.in. Grace Jones czy Jane Fondę) w maju 1989 roku, a więc już w trakcie trwającej w Polsce czerwcowej kampanii wyborczej.
Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich i Związku Polskich Artystów Fotografików. W archiwum ECS mamy 1400 zdjęć Jerzego Kośnika.

kup bilet

w roli przewodnika | Zbigniew Hołdys

Artysta, muzyk, autor kultowych tekstów, przed wyborami 4 czerwca pełnił rolę szefa promocji kampanii wyborczej Komitetu Obywatelskiego warszawskiej Solidarności.
Trwającą do dziś karierę muzyczną rozpoczął jeszcze w latach 70. XX wieku. Najbardziej jest kojarzony z zespołem Perfect, w którym był gitarzystą, komponował muzykę i pisał teksty. Jest autorem wielu ponadczasowych utworów tego zespołu, w tym piosenki „Chcemy być sobą”, która stała się jednym z wolnościowych hymnów lat 80. Nim wraz z 4 czerwca przyszła wolność, był redaktorem naczelnym miesięcznika muzycznego „Non Stop”, którego profil próbował zmienić na ogólnokulturalny, z elementami polityki, co jednak nie spotkało się z akceptacją czytelników. W przedwyborczym okresie pełnił rolę szefa promocji kampanii wyborczej Komitetu Obywatelskiego warszawskiej Solidarności. Prowadzi działalność charytatywną, jest m.in. założycielem fundacji Dzieci Ulicy. Współorganizator Tour de Konstytucja PL.
Odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

kup bilet

w roli przewodniczki | Anna Bikont

Dziennikarka, pisarka, działaczka opozycyjnej prasy w PRL.
Od początku działalności opozycyjnej związana z poligrafią i prasą. Już w latach 70. XX wieku współpracowała z Komitetem Samoobrony Społecznej „KOR” i podziemnym wydawnictwem NOWA. Po Sierpniu ’80 aktywna w Solidarności Regionu Mazowsze. Uczestniczka badań socjologicznych nad Solidarnością. W stanie wojennym była redaktorką „Informacji Solidarności”. W 1982 znalazła się w gronie założycieli „Tygodnika Mazowsze”, największego pisma Solidarności. Pracowała w nim do końca jego istnienia (1989). Pisała, używając pseudonimów – najczęściej Anna Mól, Mól Związkowy. Od 1989 związana z „Gazetą Wyborczą”, która powstała na podstawie uzgodnień Okrągłego Stołu jako organ prasowy Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w kampanii przed wyborami 4 czerwca 1989. Jest pisarką i autorką reportaży, jej książki były wyróżniane i nominowane do wielu nagród, w tym „Nike” (2005, 2018).

kup bilet