Studenci, obok robotników, byli najbardziej skłonną do zrywów i protestów grupą w historii Polski Ludowej. Zarówno budowali „socjalizm z ludzką twarzą”, jak i dążyli do jego obalenia. Wyrażali swoje przekonania polityczne w sposób standardowy, ale także niekonwencjonalny. Byli zróżnicowaną grupą społeczną, ale żyli jedynie w największych miastach Polski. Mieli własne organizacje, zależne od władz lub opozycyjne wobec nich, które często dbały o stronę socjalną życia studenckiego, rozwój kulturalny i reprezentację polityczną. Otwierały też drogę do życia zawodowego po studiach, to z nich wywodzili się literaci, politycy, naukowcy czy artyści, czyli szeroko rozumiane elity.
Celem konferencji jest wieloaspektowe spojrzenie na życie studentek i studentów oraz życie studenckie, a także formy jego organizacji w dobie Polski Ludowej.

Program wydarzenia

Spektakl „Nie tylko Przemyk” (reż. Piotr Wyszomirski)

/ Wydział Filologiczny i Historyczny, ul. Wita Stwosza 55

Otwarcie konferencji

/ Wydział Filologiczny i Historyczny, ul. Wita Stwosza 55

panel | Pokolenie przełomu: Studencka opozycja lat 80. w Gdańsku
uczestnicy | Dariusz Józefowicz, Janusz Jancelewicz, Miron Mironowicz
prowadzenie | dr Dominik Bień, Uniwersytet Gdański

Sesja I. Wydarzenia

/ biblioteka Europejskiego Centrum Solidarności, pl. Solidarności 1, Gdańsk
moderator | dr Daniel Czerwiński, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku

9.30–9.45
/ dr hab. Rafał Reczek, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Protesty studentów Poznania jako przykład wystąpień antysystemowych w latach 1946–1957–1968
9.45–10.00
/ mgr Krzysztof Filip, Instytut Dziedzictwa Solidarności: Październik 1956 na Politechnice Gdańskiej
10.00–10.15
/ dr Piotr Brzeziński, Instytut Dziedzictwa Solidarności: Studenci podczas rewolty grudniowej 1970 r. Mit społeczny i rzeczywistość
10.15–10.30
/ prof. Wojciech Polak, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu: Strajki studenckie na jesieni 1981 roku
10.30–10.45
/ dr hab. Krzysztof Sychowicz, Akademia Łomżyńska, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku: Studenci uczelni białostockich wobec prawa stanu wojennego (13 XII 1981 r. – 22 VII 1983 r.)
10.45–11.05
Dyskusja

Przerwa kawowa

Sesja II. Organizacje

/ biblioteka Europejskiego Centrum Solidarności, pl. Solidarności 1, Gdańsk

moderator | dr Piotr Brzeziński, Instytut Dziedzictwa Solidarności
11.25–11.40
/ dr hab. Magdalena Mikołajczyk, Uniwersytet Wrocławski: Organizacje i redakcje czasopism studenckich (młodzieżowych) jako katalizatory karier politycznych w PRL… and beyond
11.40–11.55
/ mgr Jerzy Autuchiewicz, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku: Działalność Związku Młodzieży Polskiej przy Akademii Medycznej w Białymstoku
11.55–12.10
/ mgr Alicja Krawczyk, Uniwersytet Łódzki: Wpływ działalności Związku Młodzieży Socjalistycznej na kształtowanie kultury literackiej wśród studentów i absolwentów Uniwersytetu Łódzkiego
12.10–12.25
/ dr Piotr Abryszeński, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku: Wieszanie czerwonych firanek, czyli powstanie Socjalistycznego Związku Studentów Polskich
12.25–12.40
/ mgr Patrycja Szczurek, Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego: Działalność Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1963–1979
12.40–12.55
/ dr Katarzyna Gruszka, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Łodzi: Działalność „propagandowo-popularyzacyjna” klubu Trzy Kontynenty w latach 1967–1974
12.55–13.15
Dyskusja

Sesja III. Kultura, społeczeństwo, edukacja

/ biblioteka Europejskiego Centrum Solidarności, pl. Solidarności 1, Gdańsk

moderator | mgr Adrian Baza, Europejskie Centrum Solidarności
14.15–14.30
/ dr Arkadiusz Tyda, Uniwersytet Zielonogórski: Muzyka studencka w mieście Festiwalu Piosenki Radzieckiej
14.30–14.45
/ dr Tomasz Piekarski, Akademia Mazowiecka w Płocku, Archiwum Państwowe w Płocku: Studia i studenci województwa płockiego w latach 1975–1989
14.45–15.00
/ dr Marcin Grad, Uniwersytet Warszawski: Studenci i młodzież w Polsce Ludowej oczami Węgrów
15.00–15.15
/ mgr Paweł Niziołek, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku: Student statystyczny. Przemiany w łonie społeczności studenckiej PRL w latach 1945–1989
15.15–15.30
/ dr hab. Marek Białokur, Instytut Śląski, Uniwersytet Opolski; mgr Leokadia Drożdż, Instytut Śląski: Studenci w Polsce Ludowej. Dwie ostatnie dekady (1970–1989) w świetle współczesnych polskich szkolnych podręczników historii
15.30–15.45
/ mgr Danuta Czajkowska, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Człuchowie – Uniwersytet Trzeciego Wieku w Człuchowie: Studenci w Polsce Ludowej w latach 1945–1989 na przykładzie słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Człuchowie
15.45–16.00
/ lic. Nina Kucharczyk, Uniwersytet Jagielloński: Polscy studenci ASP w PRL: między cenzurą a karierą
16.00–16.20
Dyskusja

Przerwa kawowa

Sesja IV. Postaci

/ biblioteka Europejskiego Centrum Solidarności, pl. Solidarności 1, Gdańsk

moderator: | mgr Łukasz Bień, Uniwersytet Gdański
16.30– 16.45
/ dr Alicja Wang, Uniwersytet Jagielloński: Michał Kaziów: od studenta do aktywisty
16.45–17.00
/ dr Wojciech Mądry, Instytut Slawistyki PAN: Władysław Kowalenko – założyciel i pierwszy dyrektor Wyższej Szkoły Handlu Morskiego w Gdyni oraz jej studenci w latach 1945–48
17.00–17.15
/ dr Dorota Gajda-Szczegielniak, Akademia Nauk Stosowanych – Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu: „Trzy Panie K. Studenckie lata pierwszych dam”
17.15–17.30
/ dr hab. Mariusz Krzysztofiński, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie: Niechciani studenci. Alumni WSD w Przemyślu w okresie pontyfikatu bp. Ignacego Tokarczuka (do 1989 r.)
17.30–17.50
Dyskusja