- spacery subiektywne
- wystawa stała
- wstęp biletowany
-
kup bilet
Strajk! Trwa!
To był największy i najważniejszy strajk w powojennej historii Polski. W rocznicę osiemnastu strajkowych dni z sierpnia 1980 roku, gdy od stanowisk pracy odeszli robotnicy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, a potem innych zakładów regionu i Polski, zapraszamy na spacery subiektywne po wystawie stałej ECS. Każdy spacer jest inny!
/ spacery adresowane są do osób powyżej 16 roku życia
/ bilet kosztuje tylko 12 zł → zaopatrz się online
/ spotykamy się vis-à-vis kas biletowych ECS (parter)
/ oprowadzanie potrwa ok. 90 minut
Dlaczego te spacery nazywamy „subiektywnymi”? Bo przewodnikami są uczestnicy wydarzeń sprzed lat, którzy oprowadzą ścieżkami, jakie wyznaczają ich pamięć i osobista perspektywa. Każdy spacer jest więc inny.
Z całą pewnością zatrzymamy się przy oryginalnych Tablicach 21 Postulatów, najważniejszym obiekcie eksponowanym na wystawie stałej ECS. W Sierpniu ’80 spisano na nich żądania strajkujących i wywieszono przy stoczniowej Bramie nr 2, aby stały się publiczne, a rządowe media nie mogły zakłamywać rzeczywistości. W sali A odtwarzamy ducha sierpniowej stoczni. Prezentujemy m.in. plan zakładu przedstawiający przebieg protestu, oryginalną suwnicę stoczniową – miejsce pracy opozycjonistki Anny Walentynowicz, której zwolnienie ze stoczni było głównym powodem protestu, wózek akumulatorowy służący w czasie strajku za mównicę i film przywołujący moment, gdy Lech Wałęsa ogłosił podpisanie Porozumienia Gdańskiego oraz powstanie wolnych, niezależnych związków zawodowych.
Tablice 21 Postulatów wpisano na listę programu Pamięć Świata UNESCO, promującego dokumenty o światowym znaczeniu historycznym lub cywilizacyjnym (2003). To nasza wspólna pamięć.
Program wydarzenia
w roli przewodnika | Bogdan Borusewicz
Główny architekt sierpniowego strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina – to on zmobilizował młodych robotników, w tym Jerzego Borowczaka i Lecha Wałęsę, do uczestnictwa w proteście.
Sam miał wówczas 31 lat. Pięć lat wcześniej ukończył studia historyczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Współpracował z Komitetem Obrony Robotników i Wolnymi Związkami Zawodowymi Wybrzeża. Po strajku przystąpił do Solidarności. Po wprowadzeniu stanu wojennego ukrywał się, wielokrotnie uciekał i skutecznie zwodził służby bezpieczeństwa. Ma sławę legendy opozycji demokratycznej czasów PRL, jednego z jej najbardziej zasłużonych działaczy.
W wolnej Polsce polityk, wicemarszałek senatu RP.
Przewodniczący Kolegium Historyczno-Programowego ECS.
w roli przewodnika | Piotr Adamowicz
W Sierpniu ’80 wspierał strajkujących w Stoczni Gdańskiej, m.in. jako kurier przewoził korespondencję do prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego. Miał wówczas 19 lat.
Był zaangażowany w działalność opozycyjną jeszcze przed powstaniem Solidarności, współpracował z Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela oraz Ruchem Młodej Polski. Po strajku aktywnie działał w strukturach Solidarności. Internowany w stanie wojennym. Jako dziennikarz współpracował m.in. z Agence France-Presse, NBC czy Reutersem.
W wolnej Polsce poseł na Sejm, dziennikarz i autor.
w roli przewodniczki | Elżbieta Goetel
Aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Należała do grona artystów, którzy wsparli strajkujących w Stoczni Gdańskiej, m.in. prezentując w Sali BHP minispektakle ku pokrzepieniu serc. Od siedemnastu lat występowała wówczas na scenie Teatru Wybrzeże w Gdańsku.
Po strajku dołączyła do Solidarności, współorganizowała związkowe struktury w swoim teatrze. Rok po proteście wystąpiła na I Przeglądzie Piosenki Prawdziwej „Zakazane Piosenki” w gdańskiej Hali „Olivia”. Po wprowadzeniu stanu wojennego uczestniczyła w bojkocie mediów i wydarzeń oficjalnych, angażowała się w przedsięwzięcia artystyczne realizowane w kościołach. Działała w Komitecie Pomocy Internowanym i Aresztowanym. W sierpniu 1988 ponownie wystąpiła w Stoczni Gdańskiej na zaproszenie strajkujących.
w roli przewodnika | Bogdan Lis
W sierpniu 1980 współorganizował strajk w swoim miejscu pracy – gdańskim Elmorze. Następnie dołączył do protestujących w Stoczni Gdańskiej im. Lenina: wszedł w skład Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i został jego wiceprzewodniczącym. Sygnatariusz Porozumienia Gdańskiego, finalnego dokumentu strajkowego wypracowanego po negocjacjach z władzami. Miał wówczas 28 lat.
Czołowa postać opozycji demokratycznej czasów PRL, wielokrotnie represjonowany i aresztowany. Już w grudniu 1970 uczestniczył w protestach robotniczych w Gdańsku.
W wolnej Polsce senator i poseł.
Przewodniczący Rady ECS.
w roli przewodnika | Leszek Biernacki
Fotograf i dziennikarz. Miał 21 lat, gdy dołączył do strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Wykonał dokumentację fotograficzną protestu.
Był założycielem Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Uniwersytecie Gdańskim.
Działał w środowisku solidarnościowym i akademickim jako dziennikarz, fotograf, organizator strajków. Po wprowadzeniu stanu wojennego organizował nielegalną działalność NZS w Trójmieście we współpracy z innymi zdelegalizowanymi przez komunistów strukturami Solidarności. Był redaktorem podziemnego „Serwisu Informacyjnego SKS NZS Trójmiasto”.
W zbiorach ECS znajduje się 1567 zdjęć jego autorstwa.
w roli przewodnika | Michał Bukojemski
Filmowiec, operator, producent, reżyser dokumentalista. Współautor zdjęć do pełnometrażowego filmu dokumentalnego „Robotnicy ’80”, , czarno-białej relacji ze strajku w Stoczni Gdańskiej i przebiegu negocjacji Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego ze stroną rządową (reż. Andrzej Chodakowski i Andrzej Zajączkowski).
Od roku 1971 był operatorem filmowym w Wytwórni Filmowej „Czołówka” a potem przez wiele lat w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie. Realizator kilkudziesięciu filmów dokumentalnych. Wykładowca na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi oraz na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Jako operator kamery współpracował m.in. z Ridleyem Scottem.