- spacer subiektywny
- wystawa stała
- wstęp biletowany
-
kup bilet
STRAJK! POCZĄTEK!
spacer subiektywny po wystawie stałej ECS
W pierwszym dniu wielkiego strajku w Stoczni Gdańskiej, który zakończył się podpisaniem rewolucyjnego Porozumienia Gdańskiego i powstaniem Solidarności, zapraszamy na spacery subiektywne po wystawie stałej ECS. Dlaczego „subiektywne”, bo przewodnikami są uczestnicy wydarzeń sprzed lat, który oprowadzają ścieżkami wspomnień. Zaopatrz się w bilet w cenie promocyjnej 10 zł, liczba miejsc ograniczona.
Dzielimy się żywą historią. Spacery subiektywne to jedyna w swoim rodzaju okazja, aby w towarzystwie współautorów polskiej wolności, uczestników historycznych wydarzeń lub ich świadków odbyć prawdziwą podróż w czasie ścieżkami ich wspomnień. Takie spacery organizujemy w ECS od chwili otwarcia wystawy stałej w 2014 roku. Ich walorami są autentyzm, emocjonalność i możliwość zadawania pytań uczestnikom historycznych wydarzeń.
14 sierpnia 1980 to ważna data w kalendarzu polskiej drogi do wolności. Tego dnia o godz. 6 rano robotnicy ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina – pod wodzą Bogdana Borusewicza, Jerzego Borowczaka, Bogdana Felskiego i Ludwika Prądzyńskiego – odeszli od stanowisk pracy. Domagali się powrotu do pracy Anny Walentynowicz i Lecha Wałęsy, powstania pomnika ofiar Grudnia ’70, wyższych płac i zagwarantowania bezpieczeństwa strajkujący. Na czele protestu stanął Lech Wałęsa.
Władza nie mogła zbagatelizować protestu, bo każdego dnia ten rósł w siłę. 30 sierpnia w dwudziestu ośmiu województwach strajkowało 700 zakładów pracy i prawie 750 tys. pracowników. W trzynastu miastach nie działała komunikacja.
Historyczny strajk zakończono po długich negocjacjach z przedstawicielami rządu. 31 sierpnia podpisano w Sali BHP Porozumienie Gdańskie, które zapoczątkowało przemiany ustrojowe w Polsce. Władza zapowiedziała wprowadzenie w życie postulatów strajkujących, w tym najważniejszego o utworzeniu niezależnego samorządnego związku zawodowego.
14/08/2022 NIEDZIELA
termin | 14 sierpnia 2022, niedziela
czas | spacer potrwa ok. 1,5 godziny
miejsce | ECS, wystawa stała
zbiórka | vis-à-vis kas biletowych
wstęp | cena promocyjna: 10 zł, kup bilet
lista obecności | UWAGA! Wydrukuj bilet lub okaż go na ekranie telefonu
Program wydarzenia
przewodnik / Jerzy Borowczak
14 sierpnia 1980 roku wspólnie z Bogdanem Borusewiczem, Bogdanem Felskim i Ludwikiem Prądzyńskim zapoczątkował strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Miał wtedy 23 lata.
Należał do współpracowników Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Od 1979 roku pracował w Stoczni im. Lenina w Gdańsku. Po powołaniu NSZZ „Solidarność” został wiceprzewodniczącym komisji zakładowej związku w Stoczni Gdańskiej. Wszedł do grona członków Komitetu Założycielskiego Solidarności. Współorganizował strajki podczas stanu wojennego. Internowany trafił do Ośrodku Odosobnienia w Iławie. Dyscyplinarnie zwolniony z pracy, zatrudnienie znalazł w gdańskiej Spółdzielni Pracy Usług Wysokościowych, zwanej „Świetlik”. Do pracy w stoczni wrócił dopiero w 1989 roku.
Obecnie jest posłem na Sejm. Honorowy obywatel Gdańska, odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
przewodnicy / Maciej Grzywaczewski i Bożena Rybicka-Grzywaczewska
Maciej Grzywaczewski | W Sierpniu ’80 uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. To on, wraz z nieżyjącym już Arkadiuszem Rybickim, przeniósł na drewniane tablice 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Tablice 21 Postulatów w 2003 roku zostały wpisane na Światową Listę Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Obecnie to najcenniejszy eksponat wystawy stałej ECS.
Już jako uczeń III Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku organizował młodzieżowe struktury opozycyjne. W 1979 roku założył, m.in wraz z Aleksandrem Hallem, Markiem Jurkiem, Arkadiuszem Rybickim i przyszłą małżonką Bożeną Rybicką, organizację antykomunistyczną Ruch Młodej Polski. RMP stawiał sobie za cel odzyskanie przez Polskę pełnej suwerenności.
Producent filmowy, przedsiębiorca, wydawca.
Bożena Rybicka-Grzywaczewska | Zapisała się w historii sierpniowego strajku jako organizatorka czuwań modlitewnych.
Jednak już wcześniej była aktywną opozycjonistką – działała w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, współpracowała z niezależnym Wydawnictwem im. Konstytucji 3 Maja, współorganizowała w Gdańsku manifestacje niepodległościowe i była jedną z założycieli Ruchu Młodej Polski. Jesienią 1980 roku została asystentką Lecha Wałęsy. Od 13 grudnia 1981 do czerwca 1982 roku ukrywała się, po ujawnieniu na powrót prowadziła nieoficjalny sekretariat Lecha Wałęsy. W 1984 roku na cztery lata wyjechała do Francji, gdzie nadal pracowała na rzecz polskiej wolności. Była m.in. jedną z inicjatorek powołania Funduszu SOS Pomoc Chorym w Polsce.
Od 1992 roku kieruje Gdańską Fundacją Dobroczynności, która m.in. prowadzi domy dla seniorów oraz osób niepełnosprawnych oraz pracuje z dziećmi i młodzieżą.
przewodnicy / Krzysztof Kasprzyk i Maciej Pietrzyk
Krzysztof Kasprzyk | W sierpniu 1980 roku w prezencie dla strajkujących stoczniowców napisał wiersz „Do córki” – „Nie mam teraz czasu dla Ciebie / […] Jeszcze trochę poczekaj, dorośnij / Opowiemy Ci o tych wypadkach / O tych dniach pełnych nadziei […] / O tych ludziach, którzy poczuli / Że są wreszcie teraz u siebie / Solidarnie walczą o dzisiaj / I o jutro także dla ciebie”. Sam miał 23 lata i małe dziecko. Tekst podał przez Bramę nr 2. Potem muzykę do niego skomponował Maciej Pietrzyk, a ballada stała się jednym ze strajkowych hymnów. Dołączył do strajkujących.
Jego teksty ukazywały się w prasie emigracyjnej, m.in. w paryskiej „Kulturze”. W lipcu 1981 roku wyjechał do Berlina Zachodniego, gdzie współorganizował Grupę Roboczą „Solidarność” i redagował jej miesięcznik „Przekazy”.
Literat, nauczyciel, publicysta.
Maciej Pietrzyk | W sierpniu 1980 roku przyłączył się do strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina wraz z aktorami teatru Wybrzeże. To wtedy skomponował muzykę do słów Krzysztofa Kasprzyka i tak powstał strajkowy szlagier – „Piosenka dla córki”.
W 1968 roku ukończył warszawską Akademię Sztuk Pięknych, w marcu uczestniczył w protestach studenckich w Warszawie. Występował w filmach i sztukach Teatru Telewizji. W 1981 roku – wbrew sprzeciwom cenzury – wykonał „Piosenka dla córki” na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Zaśpiewał ją także w filmie Andrzeja Wajdy „Człowiek z żelaza” (1981). Nosił miano jednego z bardów Solidarności. Był również autorem plakatów satyrycznych, które prezentujemy na wystawie stałej ECS. W latach 80. tworzył podziemną grupę teatralną, która dawała spektakle m.in. w prywatnych domach.
Artysta, malarz, poeta i aktor.