Patrycja Medowska, zastępczyni dyrektora ECS ds. kultury obywatelskiej
Już od 16 lat prowokujemy Państwa do poszukiwania sensu wolności. Czy jest to tylko hasło, którego używamy, nie zagłębiając się w jego sens, czy wartość, która ma dla nas, jednostek i zbiorowości, znaczenie fundamentalne? Fundamentalne, bo pozwala na podejmowanie decyzji zgodnie z własną wolą, bez jakiegokolwiek przymusu zewnętrznego. Czym jest, a czym nie jest wolność? Co się dzieje, gdy jej nie ma? W jakich sytuacjach jesteśmy gotowi bronić wolności, czasem za wszelką cenę, a w jakich ją oddać? Te filozoficzne pytania urealniamy stając twarzą w twarz z bohaterami filmów pieczołowicie selekcjonowanych spośród setek pozycji światowego kina. Zapraszamy Państwa na spotkanie z nimi – opowiedzą nam o swoich wyborach.
Wolność jest wymagająca – oczekuje od nas siły i odwagi. Po 24 lutego publiczna debata o wolności, często teoretyczna, nabrała dramatycznie konkretnego wymiaru. Nasi bracia Ukraińcy w tragiczny sposób doświadczają utraty – bliskich, domu, części kraju, bezpieczeństwa i stabilnej, przewidywalnej przyszłości. I jakże bohatersko walczą o wolność i godność. Poznajmy Katię, Oksanę, Sławika, Rodiona, Romana… Nie możemy zapomnieć, że ta wojna trwa. Zadajmy sobie pytanie, co jesteśmy gotowi oddać, by pomóc im w walce o odzyskanie wolności i bezpieczeństwa? I co się stanie, jeśli nie będziemy umieli poświęcić wystarczająco dużo…
Wolność wymaga myślenia i uważności. Filmy tegorocznej edycji All About Freedom Festival pokazują, jak łatwo stać się wrogiem. Ale też oprawcą. I nawet, jeśli wydaje nam się, że wszystko jest w najlepszym porządku, to jeśli coś przeoczymy, nawet drobne sygnały ostrzegawcze – katastrofa jest nieunikniona. A co będzie po niej? I czy w ogóle coś będzie?
Wolność rozumiemy jako prawo do godności i własnej tożsamości, ale też jako prawo do przemieszczania się i zamieszkania w miejscu, w którym możemy zaspakajać swoje życiowe potrzeby i w którym będziemy równo traktowani, niezależnie od płci, wieku, stopnia sprawności, pochodzenia, wyznania, orientacji seksualnej i tożsamości płciowej. Intymne portrety osób konfrontujących się na co dzień z tą definicją wolności tworzy sekcja małych form filmowych Wobec Człowieka. To innowacja AAFF 2022 – wyodrębniliśmy z głównego nurtu dwie sekcje tematyczne: Wobec Człowieka właśnie i Wobec Przestrzeni.
Dlaczego przestrzeni? Europejskie Centrum Solidarności czuje się odpowiedzialne za zachowanie tożsamości miejsca, w którym narodziła się Solidarność – ruch społeczny, który oswobodził nas ze zniewolenia totalitarnym systemem. Teren byłej Stoczni Gdańskiej im. Lenina podlega dziś drastycznym przekształceniom – powstaje nowa dzielnica miasta. Co dzieje się, jeśli ta modyfikacja dokona się w sposób nieumiejętny, z lekceważeniem cech wyróżniających daną przestrzeń spośród tysięcy innych? Jak zachować pamięć o tym, co ważne, jeśli śladów po tym już nie ma? Pokażemy filmy o przekształceniach terenów postindustrialnych jako ostrzeżenie – mamy przecież prawo do tożsamości przestrzeni, w której żyjemy – tej prawdziwej, nie zniekształconej. Opowiedzą nam o tym też Jacek Dominiczak, architekt i urbanista, autor teorii miasta dialogicznego i Aneta Lehmann, kulturoznawczyni i pracowniczka ECS realizująca projekty społeczno-kulturalne.
Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem godności i praw – to jeden z zapisów Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Po 74 latach od jej przyjęcia przez Zgromadzenie Ogólne ONZ wciąż jest planem, a nie codzienną praktyką. Idąc dalej tropem praw człowieka, uznajemy za nie nasze prawo do czystej planety, do zdrowego powietrza, wody, do przyrody niezagrożonej wyginięciem jej różnych gatunków. Dlatego też podczas festiwalu mówimy o ekologii – poznamy bliżej Simonę Kossak, biolożkę, aktywistkę na rzecz zachowania resztek naturalnych ekosystemów Polski. Poza filmem o niej, zobaczymy też w ogrodzie zimowym ECS wystawę zdjęć Simony Zoopsychologia, autorstwa Lecha Wilczka. Będzie jej towarzyszyć ścieżka dźwiękowa z filmu Simona, której autorem jest Alex Gruz.
Na deser festiwalowych formatów – wykład mistrzowski Agnieszki Holland. Co chce nam powiedzieć o wolności, nie będziemy zdradzać. A my na pewno mamy jeszcze dużo do zrobienia.