CZAS GLOBALNYCH PRZEMIAN
Pandemia zmienia nas i świat. Konfrontacja z koronawirusem jest walką o życie, ale też testem dla systemów politycznych i gospodarczych. Pandemia to czas globalnego stanu wyjątkowego, który niesie zarówno zagrożenia, jak i szansę na odnowę.
Czterdzieści lat temu Gdańsk był centrum refleksji nad fundamentalną przemianą Polski. W hali Olivia jesienią 1981 roku odbył się I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Wielotygodniowe wydarzenie było czasem zbiorowego praktykowania demokracji w dyktaturze oraz tworzenia programu otwierającego system polityczny i gospodarczy Polski. Demokratyzacja państwa, gospodarki i społeczeństwa, wprowadzenie systemu ochrony praw człowieka, wolność słowa oraz solidarność z sąsiednimi narodami – to główne tematy debat zjazdowych. Stan wojenny zatrzymał realizację pierwszego programu Solidarności, ale twórcza energia zjazdu przetrwała i stała się osiem lat później źródłem przemian Rzeczypospolitej.
Żyjemy dziś w innym świecie, warto jednak nawiązać do doświadczenia pierwszego zjazdu Solidarności, powrócić do zasadniczych pytań o demokratyzację Polski i przemianę systemu gospodarczego, przenieść je na grunt XXI wieku. Rewolucja Solidarności zmieniła Europę, doprowadziła 30 lat temu do upadku Związku Sowieckiego, co przyniosło niepodległość sąsiednim narodom. Nie byłoby jednak trwałego sukcesu Solidarności, nie byłoby suwerenności Rzeczpospolitej bez ogólnoeuropejskiej rewolucji.
Demokratyczne przemiany lat 1989–1991 są dziś przez autorytarną Rosję deprecjonowane. Moskwa otwarcie kwestionuje drogę sąsiadów do demokracji i niezależności od Rosji, wspiera autorytarne, populistyczne ruchy w całej Europie. Wojna we wschodniej Ukrainie jest konfliktem o całokształt ładu politycznego w Europie. Jako mieszkańcy miasta-symbolu wolności i solidarności oraz jako sąsiedzi nie możemy milczeć i być bierni. Pokój w Europie Wschodniej i dalsza demokratyzacja państw postsowieckich to również nasza odpowiedzialność. Sami nie uporamy się z tymi wyzwaniami. Potrzebne są silne sojusze z demokratycznymi państwami, wzmacniające polską niepodległość, a także zabezpieczające pokój w Europie.
Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku upamiętnia wolnościowe rewolucje lat 1989–1991 i stara się przetłumaczyć wartości solidarności i wolności na dzisiejszy język. Czy pandemia będzie nowym czasem narodzenia wspólnoty europejskiej, czy raczej nas Europejczyków zdystansuje? Tego jeszcze nie wiemy. Pandemia na pewno jest tak silnym cywilizacyjnym doświadczeniem, że będzie dla wszystkich Europejczyków w następnych latach kluczowym, wspólnym punktem odniesienia.
Zapraszamy na wspólny namysł nad najważniejszymi wyzwaniami Europy, na Święto Wolności do Gdańska!
Basil Kerski / dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności
Pandemia zmienia nas i świat. Konfrontacja z koronawirusem jest walką o życie, ale też testem dla systemów politycznych i gospodarczych. Pandemia to czas globalnego stanu wyjątkowego, który niesie zarówno zagrożenia, jak i szansę na odnowę.
Czterdzieści lat temu Gdańsk był centrum refleksji nad fundamentalną przemianą Polski. W hali Olivia jesienią 1981 roku odbył się I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Wielotygodniowe wydarzenie było czasem zbiorowego praktykowania demokracji w dyktaturze oraz tworzenia programu otwierającego system polityczny i gospodarczy Polski. Demokratyzacja państwa, gospodarki i społeczeństwa, wprowadzenie systemu ochrony praw człowieka, wolność słowa oraz solidarność z sąsiednimi narodami – to główne tematy debat zjazdowych. Stan wojenny zatrzymał realizację pierwszego programu Solidarności, ale twórcza energia zjazdu przetrwała i stała się osiem lat później źródłem przemian Rzeczypospolitej.
Żyjemy dziś w innym świecie, warto jednak nawiązać do doświadczenia pierwszego zjazdu Solidarności, powrócić do zasadniczych pytań o demokratyzację Polski i przemianę systemu gospodarczego, przenieść je na grunt XXI wieku. Rewolucja Solidarności zmieniła Europę, doprowadziła 30 lat temu do upadku Związku Sowieckiego, co przyniosło niepodległość sąsiednim narodom. Nie byłoby jednak trwałego sukcesu Solidarności, nie byłoby suwerenności Rzeczpospolitej bez ogólnoeuropejskiej rewolucji.
Demokratyczne przemiany lat 1989–1991 są dziś przez autorytarną Rosję deprecjonowane. Moskwa otwarcie kwestionuje drogę sąsiadów do demokracji i niezależności od Rosji, wspiera autorytarne, populistyczne ruchy w całej Europie. Wojna we wschodniej Ukrainie jest konfliktem o całokształt ładu politycznego w Europie. Jako mieszkańcy miasta-symbolu wolności i solidarności oraz jako sąsiedzi nie możemy milczeć i być bierni. Pokój w Europie Wschodniej i dalsza demokratyzacja państw postsowieckich to również nasza odpowiedzialność. Sami nie uporamy się z tymi wyzwaniami. Potrzebne są silne sojusze z demokratycznymi państwami, wzmacniające polską niepodległość, a także zabezpieczające pokój w Europie.
Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku upamiętnia wolnościowe rewolucje lat 1989–1991 i stara się przetłumaczyć wartości solidarności i wolności na dzisiejszy język. Czy pandemia będzie nowym czasem narodzenia wspólnoty europejskiej, czy raczej nas Europejczyków zdystansuje? Tego jeszcze nie wiemy. Pandemia na pewno jest tak silnym cywilizacyjnym doświadczeniem, że będzie dla wszystkich Europejczyków w następnych latach kluczowym, wspólnym punktem odniesienia.
Zapraszamy na wspólny namysł nad najważniejszymi wyzwaniami Europy, na Święto Wolności do Gdańska!
Basil Kerski / dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności