| OD 13/03/2021 BUDYNEK ECS JEST ZAMKNIĘTY / do odwołania |
||
| ZAPRASZAMY ONLINE / zajęcia edukacyjne dla uczniów / wirtualne spacery po wystawie stałej / debaty i spotkania ecs.gda.pl/ecsonline fb.com/ecsgdansk instagram.com/ecsgdansk youtube.com/ecsgdapl kontakt | ecs@ecs.gda.pl |
||
| podstawa prawna | decyzja Prezesa Rady Ministrów o zaostrzeniu zasad bezpieczeństwa w Pomorskiem / → więcej | ||
Wystawa stała
Wystawa stała poświęcona historii Solidarności oraz zmianom, jakie dokonały się pod jej wpływem w Europie Środkowej i Wschodniej, jest sercem budynku ECS. Ekspozycja zajmuje niemal 3000 m kw. na I i II kondygnacji budynku. Podzielona jest na siedem sal. Zwiedzający spędzają tu średnio 2 godziny. Ta nowoczesna ekspozycja ma charakter narracyjny. Zwiedzający zanurza się w historii opowiadanej przez archiwalne przedmioty, dokumenty, rękopisy, zdjęcia i projekcje wideo, interaktywne instalacje... Każdy, kto odwiedza tę wystawę, ma szansę odnaleźć swoje własne odniesienia do historii i współczesności. Mnogość narracji pozwala tu po wielokroć wracać, za każdym razem odnajdować nową opowieść.
Tablice 21 postulatów wiszące podczas strajku w Sierpniu ’80 na bramie Stoczni Gdańskiej im. Lenina; suwnica, na której pracowała legendarna działaczka związkowa Anna Walentynowicz; przestrzelona kurtka Ludwika Piernickiego, 20-letniego stoczniowca, ofiary Grudnia ’70; biurko Jacka Kuronia, jednego z przywódców opozycji w czasach PRL – to jedynie kilka z niemal 1800 obiektów, które zobaczycie Państwo na wystawie stałej.
|
|
 |
SALA A |
NARODZINY SOLIDARNOŚCINajwiększym skarbem wystawy są Tablice 21 Postulatów, wpisane na listę międzynarodowego projektu UNESCO „Pamięć Świata”, zawierającą najbardziej wartościowe dokumenty o światowym znaczeniu. 17 sierpnia 1980 roku spisano na tablicach najważniejsze żądania strajkujących wobec władzy, po czym wywieszono je na Bramie nr 2 okupowanej Stoczni Gdańskiej im. Lenina. W konsekwencji wielkiego strajku powstała Solidarność. Prezentujemy także oryginalny plan stoczni, który stał się aktywną mapą ilustrującą przebieg robotniczego protestu. Jest wózek akumulatorowy, który podczas strajku służył za środek transportu, mównicę i konfesjonał. Jest też suwnica – miejsce pracy opozycjonistki Anny Walentynowicz, której zwolnienie z pracy stało się jedną z przyczyn wybuchu strajku.
|
SALA B |
SIŁA BEZSILNYCHZa pragnienie wolności wielu zapłaciło życiem. W grudniu 1970 roku od milicyjnych kul zginęło na Wybrzeżu 45 osób. Do historii przeszły „Ballada o Janku Wiśniewskim” i zdjęcie robotników niosących ulicami Gdyni, na drzwiach jak na katafalku, ciało zamordowanego kolegi. Na wystawie prezentujemy przestrzeloną kurtkę Ludwika Piernickiego – 20-letniego hydraulika ze Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, ofiary rewolty – która stała się symbolem, niemal relikwią wystawy. W tej sali ekspozycję poświęcono też polskim opozycjonistom inteligentom. Prezentujemy oryginalne biurko, przy którym pracował Jacek Kuroń, historyk, jeden z przywódców opozycji w okresie PRL. W ostatnim czasie udało się też nam uzupełnić ekspozycję o kolejny wyróżniający się eksponat, dar Fundacji Nauk Religijnych im. Jana XXIII z Bolonii – samochód terenowy fiat campagnola. Auto, znane pod potoczną nazwą papamobile, wzbogaciło opowieść o wkładzie Kościoła katolickiego i papieża Jana Pawła II w działania na rzecz wolności. |
SALA C |
SOLIDARNOŚĆ I NADZIEJADziesięć milionów Polaków przystąpiło do Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, kiedy na mocy Porozumień Sierpniowych w 1980 roku powstała jedyna w krajach komunistycznych wolna i masowa organizacja społeczna. Literacki Nobel dla poety Czesława Miłosza i pierwsza w historii polskiej kinematografii Złota Palma dla reżysera Andrzeja Wajdy za „Człowieka z żelaza” (1981), film ilustrujący sierpniowy strajk w Stoczni Gdańskiej, były dla Polaków wyrazem uznania świata dla ich niepodległościowych pragnień. W tej sali prezentujemy zarówno medal Nagrody Nobla dla Miłosza, jak i Złotą Palmę dla Wajdy. Wznieś głowę do góry, a wówczas, jak w zwierciadle, zobaczysz ideę solidarności – wspólnotę.
|
|
|
 |
SALA D |
WOJNA ZE SPOŁECZEŃSTWEMMasowe aresztowania, brutalne rozbijanie strajków i demonstracji, delegalizacja związku Solidarność – 13 grudnia 1981 roku ogłoszono w Polsce stan wojenny. Władza przekreśliła posierpniowe nadzieje narodu, duch w narodzie jednak nie zginął, tylko pragnienie wolnego życia przeszło do podziemia. W tej sali prezentujemy m.in. milicyjnego stara, jakim transportowano opozycjonistów, zrekonstruowaną przez artystkę Bramę nr 2 Stoczni Gdańskiej, rozjechaną pod gąsienicami czołgów, i oryginalną opozycyjną drukarnię, skonstruowaną przez Bronisława Sarzyńskiego m.in. z części do pralki „Frania”. Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce wywołało żywiołową reakcję na całym świecie. W wielu krajach pospiesznie organizowano pomoc i zbiórki pieniędzy, wysyłano transporty z lekami, odzieżą, żywnością i sprzętem medycznym. Na fali poparcia dla wolnościowych marzeń Polaków w wielu krajach powstały stowarzyszenia solidarności z Solidarnością. Wszystkie te inicjatywy wspominamy przy instalacji dedykowanej reakcji świata na stan wojenny. |
SALA E |
DROGA DO DEMOKRACJIZ reżimem komunistycznym walczyły nie tylko związki zawodowe, organizacje polityczne czy grupy dysydentów. Szacuje się, że w latach 80. w Polsce działało niezależnie od systemu władzy co najmniej 400 organizacji, grup, ruchów i środowisk tworzonych przez młodych i dla młodych. Ostatecznie rządzący zmuszeni do kompromisu siedli do rozmów z opozycją przy Okrągłym Stole (popatrzcie pod nogi, na podłodze leży dywan z sali, w której prowadzono negocjacje – oryginalny zachował się jedynie we fragmentach, wizualizacja jest misterną rekonstrukcją wykonaną przez grafików). Ogłoszono pierwsze częściowo wolne wybory. Prezentujemy plakaty wyborcze, a wśród nich najsłynniejszy – „W samo południe. 4 czerwca 1989”, autorstwa Tomasza Sarneckiego. Opozycja wystawiła silną reprezentację – Drużynę Lecha i odniosła wielkie zwycięstwo. Na czele rządu stanął człowiek Solidarności – Tadeusz Mazowiecki. Rozpoczął się proces demontażu systemu komunistycznego. |
SALA F |
TRIUMF WOLNOŚCIRozpad Związku Radzieckiego był jednym z najważniejszych wydarzeń końca XX wieku. Bezkrwawa rewolucja w Polsce przyczyniła się do upadku Muru Berlińskiego i dyktatur w kolejnych krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Rozpoczął się proces budowy nowego ładu politycznego i gospodarczego w Europie. W wielki napis SOLIDARNOŚĆ układają się wiadomości, które są zapisywane przez gości wystawy. Ludzie czytają tutaj zapiski innych, niejeden wzrusza się do łez. Kryją się tu: wdzięczność za wolność, ból krwawej rewolucji na Ukrainie, życzenia pokoju dla targanej konfliktami Afryki, marzenie sprawiedliwości, nadzieja dla migrantów, radość z wolności. Czekamy na Twoją wiadomość!
|
SALA G
|
KULTURA POKOJOWYCH PRZEMIAN
Idee solidarności i pokojowej walki o prawa człowieka w imię wolności niosą na całym świecie we wszystkich czasach ludzie różnych narodowości, kolorów skóry i wyznań, łączy ich jedno – dobra wola: Mahatma Gandhi, Matka Teresa, Martin Luther King, Andriej Sacharow, Nelson Mandela, Václav Havel, Jan Paweł II, Lech Wałęsa… Sala nosi imię Jana Pawła II (1920–2005). |
Tak powstawała wystawa stała Europejskiego Centrum Solidarności |
|