Nagroda AMBASADOR NOWEJ EUROPY przyznawana jest corocznie za najlepszą publikację wydaną w języku polskim, która w sposób nowatorski przedstawia historyczne procesy lub aktualne doświadczenia Europejczyków, obserwowane z poziomu relacji społecznych i aktywności obywatelskich, zachodzących w obszarach kultury, edukacji, polityki i gospodarki. Książka musi być opublikowana przez polskie wydawnictwo.
Na adres organizatora konkursu spłynęło 49 zgłoszeń. Lista książek zgłoszonych do ósmej edycji konkursu o nagrodę AMBASADOR NOWEJ EUROPY.
Na adres organizatora konkursu spłynęło 49 zgłoszeń. Lista książek zgłoszonych do ósmej edycji konkursu o nagrodę AMBASADOR NOWEJ EUROPY.
AMBASADOR NOWEJ EUROPY za rok 2018
NOMINACJE
 |
MRÓWKA W SŁOIKU. DZIENNIKI CZECZEŃSKIE 1994–2004 Polina Żerebcowa, przeł. Agnieszka Knyt i Michał B. Jagiełło Wydawnictwo Ośrodka KARTA Konflikt w Czeczenii formalnie zakończył się w 2009 roku. Była to brudna wojna – nie przestrzegano praw człowieka, nie obowiązywały konwencje genewskie. Obie strony dopuszczały się gwałtów na ludności cywilnej. Polina Żerebcowa była małą, dziewięcioletnią dziewczynką, która przez 10 lat wojen czeczeńskich (1994–2004) dorastała w stolicy Czeczenii – Groznym. To było tragiczne doświadczenie, przeżyła m.in. pozorowaną egzekucję, została ranna podczas ostrzału. Wszystkie te wydarzenia opisała w dzienniku-pamiętniku, z dziecięcą wrażliwością notując swoje przemyślenia. Okrucieństwo wojny nie zabiło jej ducha, miała siłę, by myśleć pozytywnie, pisała nawet wiersze. Dziennik Poliny to wyjątkowe świadectwo bezsensu wojny widziane oczami dziecka. Dziś już zapominamy o wojnach w Czeczenii, wszak republika ta stała się przykładem zmian w Rosji – rządzi nią w dyktatorski sposób Ramzan Kadyrow, bliski współpracownik Władimira Putina. Nie możemy zapomnieć jednak o krwawych wojnach, które odcisnęły trwałe piętno na zwykłych mieszkańcach tego regionu, ludziach takich jak Polina. |
 |
NADDNIESTRZE. TERROR TOŻSAMOŚCI Piotr Oleksy Wydawnictwo Czarne Czym jest Naddniestrze? Krainą dziwów i upiorów, jak na kartach „Trylogii” przedstawiał je Sienkiewicz? Koreą Północną Europy, radzieckim parkiem jurajskim, bękartem geopolityki czy raczej jej cudownym dzieckiem? Na te i inne pytania stara się odpowiedzieć w swojej książce Piotr Oleksy. Autor to wnikliwy badacz przeszłości Naddniestrza i jednocześnie świadek wydarzeń rozgrywających się na przestrzeni ostatnich lat w tym nieuznawanym państwie, gdzie nie obowiązują zapisy prawa międzynarodowego, ale o przyszłości decyduje się przy urnie wyborczej. Opowieść Oleksego to fascynująca podróż przez historię, kulturę i współczesność tego parapaństwa, które trwa nie tylko dzięki determinacji swoich obywateli, członków nieistniejącego narodu naddniestrzańskiego, motywowanych silnie wykształconym poczuciem własnej tożsamości i odrębności. Paradoksalnie, na utrzymaniu status quo Naddniestrza zależy, co zrozumiałe, Rosji, ale i samej Mołdawii, Rumunii czy szerzej rozumianemu światu zachodniemu. „Naddniestrze” to również książka o kondycji współczesnej Europy widzianej z jej odległych obrzeży. |
 |
OBERTYN. OPOWIEŚCI O ŻYCIU MIASTECZKA
praca zbiorowa, redakcja naukowa: Marcelina Jakimowicz i Piotr Zubowski, przeł. zespół tłumaczy Wydawnictwo Centrum Historii Zajezdnia „Obertyn. Opowieść o życiu miasteczka” to licząca ponad 500 stron monografia miejscowości z dawnej Galicji Wschodniej (obecnie Ukraina, obwód iwanofrankiwski). Historia mieszkańców wieloetnicznej społeczności, która żyła obok siebie na tych terenach od wieków. Katastrofa dotknęła obywateli Obertyna podczas II wojny światowej. Późniejsze przesiedlenia tych, którzy ocaleli z zawieruchy wojennej, były tylko ostatnim akordem utraconego świata. Publikacja zawiera wiele relacji z codziennego życia miasteczka i właśnie zebrane wspomnienia są siłą tej pracy. Znajdziemy tu wiele opowieści związanych z życiem obok siebie Ukraińców, Polaków, Żydów, Ormian i Niemców; ale i tematu najtrudniejszego – zagłady społeczności żydowskiej. Praca jest efektem badań przeprowadzonych w latach 2016–2018 przez grupę naukowców, do której należeli: Paweł Ablamski, Serhij Hładyszuk, Marcelina Jakimowicz, Jolanta Kluba, Marcin Musiał, Karolina Panz, Włodzimierz Mędrzecki. Całość opracowana została w dwóch językach – polskim i ukraińskim. |
 |
TURCJA, WIELKI STEP I EUROPA ŚRODKOWA
Adam Balcer Wydawnictwo Międzynarodowego Centrum Kultury Książka Adama Balcera „Turcja, Wielki Step i Europa Środkowa”, wydana przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, to publikacja, która porzuca tradycyjne perspektywy opisu dziejów Europy Środkowej wzdłuż osi Wschód – Zachód. Tym samym pozwala lepiej zrozumieć głębokie zróżnicowanie i wzajemne przenikanie się wielkich procesów cywilizacyjnych i kulturowych w tej części kontynentu. Balcer przekonuje, że niedoceniany jest dziś wpływ Imperium Osmańskiego, a jeszcze mniejsza jest świadomość roli Europy Środkowej jako pomostu między Morzem Bałtyckim i Skandynawią a Bliskim Wschodem i Azją Środkową. Autor udowadnia, że cywilizacje Turcji osmańskiej i Wielkiego Stepu odcisnęły na Europie Środkowej niezatarte piętno. Ich przywołanie w książce „Turcja, Wielki Step i Europa Środkowa” pozwala na nowo spojrzeć na historię i tożsamość kulturową wieloetnicznej Rzeczpospolitej, Węgrów, Chorwatów, Rumunów czy Albańczyków. |
 |
W POŻOGĘ. IMPERIUM, WOJNA I KONIEC CARSKIEJ ROSJI Dominic Lieven, przeł. Jakub Ozimek Wydawnictwo Akademickie SEDNO I wojna światowa zapisała się w odmienny sposób w pamięci różnych narodów. W szeroko pojętej Europie Zachodniej narracja koncentruje się najczęściej wokół starć na froncie zachodnim. Z tego względu do roli jednego z najbardziej symbolicznych wydarzeń wielkiej wojny urosła bitwa pod Verdun. Dominic Lieven stawia sobie za cel uświadomienie zachodniemu czytelnikowi, że wojna ta miała drugi wymiar, który kształtowały wydarzenia na froncie wschodnim. „W pożogę. Imperium, wojna i koniec carskiej Rosji” to doskonała praca historyczna, która w kompleksowy sposób ukazuje ogrom znaczenia imperium carów, a także innych państw i narodów Europy Środkowo-Wschodniej dla politycznych i społecznych skutków końca wojny imperiów. Mimo że w Polsce ta świadomość z oczywistych względów jest większa, to monografia Dominica Lievena nadal stanowi ogromną wartość historiograficzną, zaś perspektywa brytyjskiego autora rzuca nowe światło na wiele pozornie dobrze znanych faktów. Ta książka to kolejna cegiełka dołożona do imponującego dorobku naukowego Lievena. |
organizatorzy | ECS, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka Jeziorańskiego we Wrocławiu